Cách bảo quản kho lạnh nông sản đúng cách

Để nông sản sau khi thu hoạch được bảo quản tốt nhất trong vài tuần, hoặc cả tháng mà vẫn giữ nguyên chất dinh dưỡng thì cần bảo quản bằng kho lạnh. Chúng tôi hiểu rằng kể cả các hộ gia đình hay doanh nghiệp buôn bán nông sản cũng đều cần bảo quả đúng và hiệu quả. Do vậy Tổng Kho Điều Hòa sẽ hướng dẫn quý vị “cách bảo quản nông sản kho lạnh đúng cách” giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích về vấn đề này.

I. Bảo quản nông sản là gì?

Bảo quản nông sản là phương pháp giúp duy trì chất lượng và hàm lượng dinh dưỡng bên trong. Vì sau khi thu hoạch, việc tác động của môi trường tự nhiên sẽ gây ra những ảnh hưởng xấu đến chất lượng nông sản. Chúng có thể bị hỏng khi gặp nhiệt độ, độ ẩm và không khí không phù hợp.

Với mỗi loại nông sản sẽ có những đặc điểm sinh học riêng nên có hình thức bảo quản khác nhau. Tùy theo điều kiện khí hậu của từng địa phương mà các công ty có thể lựa chọn phương pháp bảo quản và điều chỉnh cho phù hợp.

II. Tác dụng của việc bảo quản nông sản bằng kho lạnh đúng cách

Kho lạnh còn giúp bảo quản nông sản với nguyên lý là làm giảm hô hấp của kho lạnh xuống mức thấp nhất do hơi lạnh thoát ra. Hoặc thậm chí là không còn bất kỳ xuất hiện sự hô hấp nào của nông sản. Kho lạnh còn giúp bảo quản nông sản với nguyên tắc hoạt động làm chậm quá trình chín. Quá trình thay đổi về màu sắc, độ mềm, dẻo, quá trình biến đổi về dạng cấu trúc của kho lạnh.

Kho lạnh còn giúp giảm sự mất nước, tăng độ đàn hồi cho các tế bào. Bên cạnh đó chúng còn giữ cho nông sản được tươi lâu. Kho lạnh còn giúp bảo quản nông sản với nguyên tắc hoạt động hạn chế sự sinh sản và phát triển của nông sản. Đồng thời chúng còn giảm sự phát triển không có lợi cho các loại nông sản dạng củ như hiện tượng nảy mầm, mốc, thối…

Xem thêm: Cách tính toán công suất và dung tích thiết kế kho lạnh

III. Cách bảo quản nông sản bằng kho lạnh đúng cách

Dưới đây là 5 phương pháp bảo quản nông sản bằng kho lạnh đúng cách sau thu hoạch phổ biến hiện nay:

3.1. Phương pháp bảo quản nông sản trạng thái kín

Thông gió tự nhiên: Muốn thông gió tự nhiên cần có 3 điều kiện như sau:

• Khí hậu: Khi trời không mưa, không có sương mù lúc đó độ ẩm sẽ cao và có hại cho việc bảo quản.
• Nhiệt độ: Nhiệt độ khu vực xuất hàng, kho đệm không được cao quá 25 độ C và thấp dưới 10 độ C. Vì khi mở cửa thông gió, khí nóng sẽ vào và làm tăng nhiệt độ trong kho. Ngược lại, nếu chúng thấp dưới 10 độ C thì sẽ mang hơi lạnh vào kho và làm ngưng tụ hơi nước trong kho.
• Điểm sương: Nhiệt độ đọng sương trong kho phải thấp hơn nhiệt độ bên ngoài kho. Do nhiệt độ không khí bên ngoài thấp hơn nhiệt độ đọng sương trong kho. Nên hơi nước sẽ ngưng tụ lại gây hậu quả cho việc bảo quản.

Qua kinh nghiệm theo dõi nhiều kho khoảng 8 – 9 giờ sáng và 17 – 18 giờ chiều là họ có thể mở cửa thông gió. Khi có cơ hội thông gió, bạn phải biết cách mở cửa kho. Đầu tiên, bạn nên mở cửa theo hướng gió thổi. Sau đó mở cửa hai bên kho, cuối cùng là mở cửa để không khí thoát ra ngoài.

Thông gió tích cực:

Đây là cách bảo quản hạt bằng không khí, nhờ sự thông gió, có thể kích thích làm hạt chín. Thông gió tích cực làm giảm nhiệt độ, độ ẩm cũng thấp dần. Và thay đổi lượng không khí trong khoảng trống giữa các hạt mà vẫn giữ nguyên tính chất của chúng.

Để sử dụng phương pháp thông gió thì cần phải dùng đến máy quạt có công suất lớn hoặc máy thổi không khí. Tuy nhiên, chỉ chúng ta nên sử dụng quạt khi độ ẩm ổn định, không khí ngoài trời thấp.

Thông gió tích cực được xem là phương pháp bảo quản nông sản sau thu hoạch hoàn thiện nhất. Cũng như chi phí bảo quản thấp, được nhiều doanh nghiệp áp dụng trong quá trình bảo quản.

3.2. Phương pháp bảo quản nông sản kín

Phương pháp bảo quản kín sẽ tránh cho sản phẩm tiếp xúc với không khí. Điều này cho phép nông sản được giữ ở trạng thái an toàn. Do không khí chứa tới 20% oxy nên khi tiếp xúc với số lượng lớn nông sản. Sẽ xảy ra phản ứng oxy hóa, làm chúng bị hư hỏng. Người ta thường bỏ gói hút oxy khi đóng gói nông sản. Nhằm để hạn chế hiệu quả khả năng phát triển các loại vi khuẩn gây hại.

Có 2 cách bỏ không khí và hơi ẩm cần lưu ý như sau:

Phương pháp đầu tiên là sử dụng gói hút oxy (thành phần chính là hạt silicagel) khi đóng gói nông sản. Một phương pháp thường thấy nữa là sử dụng cách hút chân không để loại bỏ đi oxy và khí ẩm. Đây là biện pháp bảo quản kín giúp ức chế sự sinh trưởng và phát triển của các vi khuẩn có hại.

3.3. Phương pháp bảo quản nông sản trạng thái lạnh

Phương pháp bảo quản nông sản trạng thái lạnh có lẽ không còn mấy xa lạ với người dân. Cách dùng nhiệt độ ức chế quá trình chín của nông sản giúp chúng được bảo quản trong thời gian lâu hơn. Bên cạnh đó, phương pháp này còn giúp hạn chế hư hại trong quá trình vận chuyển.

Bảo quản bằng phương pháp lạnh:

Phương pháp này duy trì nhiệt độ của sản phẩm cao hơn một chút. So với nhiệt độ làm đông của dịch tế bào, thường là 0 độ C đến 10 độ C. Bảo quản bằng phương pháp lạnh, chất lượng của thực phẩm vẫn giữ nguyên hàm lượng dinh dưỡng. Chính vì dịch tế bào sẽ không bị đông cứng.

Để lưu trữ các mặt hàng nông sản bằng phương pháp này hiệu quả. Chúng cần phải chú ý đến việc giảm độ ẩm của không khí.

Bảo quản bằng phương pháp đông lạnh:

Phương pháp bảo quản đông lạnh luôn giữ nhiệt độ của sản phẩm giao động từ – 10 độ C đến -30 độ C. Hoặc cũng có thể thấp hơn. Mặc khác, ở điều kiện nhiệt độ này sẽ làm các vi sinh vật bị tê liệt, ức chế khả năng sinh phát triển của chúng.

• Môi trường làm lạnh khí: Dùng khí CO2 hoặc không khí để làm lạnh.
• Môi trường làm lạnh rắn: Sử dụng hợp chất nước đá + muối + tuyết CO2 ở dạng khô.
• Môi trường làm lạnh lỏng: CaCl2, NaCl, Etylen glycol và Propylene glycoil. Tùy theo từng loại sản phẩm mà sử dụng chất làm lạnh khác nhau.

Rau củ quả sau khi thu hoạch được làm sạch. Sau đó được cấp đông, nhiệt độ thường là 25 – 28 độ C. Sau khi cấp đông và bảo quản ở nhiệt độ 15 – 18 độ C. Phương pháp này được sử dụng để bảo quản tất cả các loại sản phẩm dùng để đóng hộp, công nghiệp chế biến và được ứng dụng rộng rãi.

Tuy nhiên, bảo quản bằng phương pháp đông lạnh có nhược điểm là làm thay đổi một số đặc tính của sản phẩm. Khi rã đông, đá thường bị chảy nước làm mất nhiều chất dinh dưỡng và vi sinh vật có thể dễ dàng xâm nhập.

3.4. Phương pháp bảo quản nông sản bằng hóa học

Bảo quản nông sản bằng hóa học là dùng thuốc để bảo vệ chúng ở một mức độ nhất định. Vừa không gây hại cho con người lại vừa mang rất nhiều tác dụng. Phương pháp này có tác dụng rất lớn trong việc bảo quản nông sản. Sản phẩm nông nghiệp ngăn chặn sự phá hoại của mọt, nấm mốc hoặc gặm nhấm.

• Các loại hóa chất thường được sử dụng phổ biến để bảo quản nông sản như: Cloropicrin, dicloroetan, bekaphot,…
• Đối với rau quả, công nghiệp thực phẩm thường sử dụng. Sunfat khan, axit sorbic, axit oxalic, axit benzoic, v.v.
• Một số hóa chất chống nảy mầm sớm như: M-1 (a-naphthyl acetic methyl esters), M-2 (anaphthyl estedimethyl acetic acid). Hay MH (Maleic Acid Hydrazit) được sử dụng rộng rãi trong bảo quản khoai tây, cà rốt, hành tây và các loại củ.
• Thuốc diệt nấm như T.M.T.D, thuốc kháng khuẩn gây thối trong quá trình bảo quản rau tươi và rau xanh.

3.5. Phương pháp bảo quản nông sản trong khí quyển điều chỉnh

Phương pháp lưu trữ bằng khí là cách được nhiều người biết đến và áp dụng. Nông sản sau khi thu hoạch sẽ tiếp tục chuyển hóa. Và tùy theo lượng oxy trong môi trường mà mức độ chuyển hóa sẽ khác nhau.

Tốc độ hoạt động của vi khuẩn giảm khi hàm lượng oxy ở mức thấp. Do đó, việc bơm vào môi trường bảo quản một lượng lớn khí trơ như nitơ hoặc CO2 sẽ gây hại cho sự phát triển của sinh vật.

Người ta sử dụng khí CO2 từ tuyết hoặc khí nén để cho vào các cốc bảo quản kín. Mức CO2 từ 10% đến 12% là hợp lý. Nồng độ sẽ làm giảm tốc độ chín của nông sản ít hơn 2 – 3 lần so với bảo quản trong điều kiện bình thường. Khí được sử dụng phổ biến để bảo quản hiện nay là CO2. Qua nhiều nghiên cứu, nồng độ oxy từ 2 – 5% là hợp lý.

IV. Kết luận!!!

Hướng dẫn bảo quản nông sản bằng kho lạnh đúng cách mang lại hiệu quả. Hơn nữa sẽ giúp giảm chi phí cho mọi người từ 40 tới 50%. So với việc phải mua củ giống lại chủ động hơn rất nhiều. Mỗi địa phương nên đầu tư xây dựng một hoặc vài kho lạnh bảo quản nông sản để có thể bảo quản các mặt hàng nông sản, thực phẩm sạch khác trong quá trình hiện đại hóa nông nghiệp.